Odstawienie leków przeciwpsychotycznych – nierozpoznany i błędnie zdiagnozowany problem
To nie są objawy odstawienia leków, to nawrót choroby. To właśnie słyszy wiele osób szukających pomocy w odstawieniu leków przeciwpsychotycznych (neuroleptyków).
Leki przeciwpsychotyczne są stosowane w leczeniu psychozy. Uważa się, że wysoki poziom substancji chemicznej w mózgu zwanej dopaminą może powodować objawy psychozy, takie jak słyszenie głosów lub uczucie paranoi. Leki przeciwpsychotyczne mają pomóc w zmniejszeniu nasilenia tych objawów poprzez blokowanie działania dopaminy.
W większości krajów leki przeciwpsychotyczne są dopuszczone do leczenia osób ze zdiagnozowaną schizofrenią lub chorobą afektywną dwubiegunową. Istnieje również kilka ich zastosowań poza oficjalnymi wskazaniami.
Pozarejestracyjne zastosowania leków przeciwpsychotycznych obejmują lęk, depresję, bezsenność, zaburzenia odżywiania i zespół stresu pourazowego. Są również wykorzystywane w przypadku demencji u osób starszych.
Są one również czasami przepisywane więźniom i nastolatkom, w przypadku których uważa się, że są narażeni na ryzyko rozwoju psychozy. Osoby przyjmujące leki przeciwpsychotyczne często przyjmują jeszcze jeden lub więcej innych leków psychiatrycznych.
W Wielkiej Brytanii liczba recept na leki przeciwpsychotyczne rośnie szybciej niż liczba diagnoz psychoz. W latach 2015-2020 nastąpił 18% wzrost liczby przepisanych leków przeciwpsychotycznych. Około 50% recept jest dla osób bez diagnozy psychozy lub choroby afektywnej dwubiegunowej.
Skutki uboczne leków przeciwpsychotycznych mogą być poważne. Drżenie, sztywność mięśni, niepokój i skurcze mięśni są częstymi skutkami ubocznymi starszych neuroleptyków pierwszej generacji, które nadal są powszechnie przepisywane. Inne skutki uboczne wszystkich generacji leków przeciwpsychotycznych obejmują zaparcia, moczenie nocne, dysfunkcje seksualne i przyrost masy ciała.
Istnieją również długotrwałe działania niepożądane związane ze zdrowiem, takie jak problemy z sercem, zaburzenia czynności wątroby, drgawki i złośliwy zespół neuroleptyczny (rzadka, ale potencjalnie zagrażająca życiu reakcja na leki przeciwpsychotyczne).
Wpływ działań niepożądanych na codzienne życie jest często powodem, dla którego ludzie decydują się na przerwanie przyjmowania leków. Szacuje się, że około trzy czwarte osób, którym przepisano leki przeciwpsychotyczne, przerywa ich stosowanie w ciągu 18 miesięcy, głównie ze względu na nasilenie działań niepożądanych.
Brakuje informacji jak odstawić te leki. Wytyczne dotyczące przepisywania neuroleptyków, takie jak autorstwa National Institute for Health and Care Excellence w Wielkiej Brytanii, zawierają szczegółowe instrukcje dotyczące rozpoczynania leczenia. Nie podano jednak wskazówek, jak je odstawić; zakłada się, że są to leki, które powinno przyjmować się do końca życia.
Brak wskazówek dotyczących odstawiania neuroleptyków powoduje, że lekarze przepisujący leki niechętnie podejmują ten temat; pacjenci nie są w ogóle informowani, jak miałoby wyglądać zaprzestanie ich brania.
Lekarze przepisujący leki nie podejmują rozmów dotyczących odstawiania neuroleptyków ani w momencie rozpoczynania leczenia, ani gdy ktoś w trakcie leczenia chce rozważyć inne dostępne opcje. Pozostawia to wiele osób w sytuacji, kiedy jedyną możliwość podjęcia próby ich odstawienia jest robienie tego samodzielnie, bez wsparcia pracownika służby zdrowia, który mógłby im doradzić, jak powoli zmniejszać dawkę leku.
Objawy odstawienia neuroleptyków są często ignorowane lub traktowane jako nawrót choroby – powrót stanu, na który zostały przepisane leki. Jednak typowe objawy odstawienia, podobne do innych leków działających na ośrodkowy układ nerwowy, zgłosiło 72% osób, które próbowały odstawić leki przeciwpsychotyczne, a ponad 50% określiło te skutki jako ciężkie. Objawy odstawienia obejmują nudności, niepokój, bóle głowy, drżenie, agresję, zaburzenia snu i zmniejszoną koncentrację.
Problemy z odstawieniem neuroleptyków dotykają pacjentów, niezależnie od tego, z powodu jakich wskazań zaczęli je przyjmować. Im dłużej ktoś zażywa te substancje, tym trudniej jest przestać je brać. Im dłużej dana osoba je przyjmuje, tym bardziej nasilone i zróżnicowane są objawy odstawienia.
Dla niektórych osób odstawienie leków przeciwpsychotycznych było pozytywnym doświadczeniem i znów czują w pełni się sobą. W przypadku innych zaprzestanie przyjmowania neuroleptyków doprowadziło do wystąpienia objawów odstawiennych, które mają wpływ na codzienne życie, które są nawet poważniejsze niż skutki uboczne, których chcieli się pozbyć.
Tłumaczenie: Kinga Petryka
